Yeterince yağış almayan
ya da iklim değişikliği
nedeniyle gitgide kuraklaşan
bölgelerde susuzluk
sorununa karşı yerel ve
ucuz çözümler geliştirilmesi
çok önemli. Son yıllarda
yeni nesil teknolojilerden
yararlanılarak atmosferdeki
su buharından su elde
etmeye yarayan
çeşitli sistemler üzerinde
çalışılıyor. Yine bu amaçla
geliştirilen yeni bir cihazla
çölde sadece güneş
ışığı kullanılarak içilebilir
su elde edilebiliyor.
Daha önce atmosferden
az enerjiyle su toplamak
üzere geliştirilen cihazları,
nispi nem oranı %50’nin
altında olan yerlerde
çalıştırmakta hayli güçlük
çekiliyordu. Yeni cihaz ise özel
bir malzeme sayesinde
nispi nem oranı %20 gibi düşük bir seviyede olan yerlerde bile havadan
su toplayabiliyor. Nispi nem
fazla olduğunda havadaki
suyu toplamak kolay ancak
nemli yerlerde de zaten
su sıkıntısı yaşanmıyor.
Silika jeller gibi süngersi
malzemeler düşük nispi nem
oranlarında bile havadan
su çekebiliyor, ancak
bu malzemeler suyu çok
yavaş çekiyor ve suyu bu
malzemelerden ayırmak çok
fazla enerji gerektiriyor.
Yeni cihazda her iki probleme
çözüm getiren ve önceden
var olan bir malzeme
kullanıldı. Organik bir
moleküle bağlı elektrik
yüklü metal atomlarından
oluşan metal-organik
çerçeve adlı malzeme sınıfına
ait MOF-801, mikroskobik
süngersi gözeneklerden bir
ağ oluşturuyor ve
bu yapı su buharı gibi
gazları hapsediyor.
Oda sıcaklığında su buharı
gözeneklerde toplanıyor,
sıcaklık yükselince
su gözeneklerden uçuyor.
Geliştirilen prototipte bakır
köpükle karışık halde bir
MOF-801 tabakası bulunuyor.
Cihaz gölgedeyken bu
tabaka havadan su çekiyor.
Doğrudan güneş altına
konunca tabaka ısınıyor
ve su buharı alttaki bir
hazneye geçiyor. Burada bir
yoğunlaştırıcı tarafından suya
çevriliyor. Yaghi, prototipi
sadece bireysel kullanıma
uygun olan cihazın toplu
kullanıma uygun büyüklükte
de üretilebileceğini söylüyor.
Cihazın düşük nispi nem
koşullarında su üretmesi
çığır açıcı olarak nitelenirken
kullanılan malzemenin
kolay bulunabilir olması
endüstriyel üretimi için
avantaj sağlıyor.
Yorumlar
Yorum Gönder